ابرخشت؛ طراحی مصالح ارزان اما ضدزلزله

اکنون خانه‌های بی‌‌شماری در سراسر جهان وجود دارند که از ابرخشت ساخته شده‌‌اند، از پناهگاه‌های اضطراری گرفته تا خانه‌هایی بسیار لوکس و تجملی. امروزه در بسیاری از سازه‌‌ها از این نوع مصالح بهره‌‌ گرفته شده است. به‌‌عنوان نمونه می‌‌توان به سازه‌‌های اردوگاه پناهندگان الزعتری در اردن اشاره کرد که توسط بنیاد بین‌المللی آکسفام احداث گردیده یا بنیاد آموزشی غیرانتفاعی اوجای احداث‌شده در جنوب کالیفرنیا که حتی توانست به‌‌خوبی از پس آتش‌‌سوزی بزرگ توماس در دسامبر سال ۲۰۱۷ نیز برآید.

شیفته خلیلی در ادامه می‌گوید که چشم‌‌انداز مؤسسه‌‌ی Cal-Earth آن است که بتواند گروهی از سازندگان دوره‌دیده را برای شرایط اضطراری به‌‌کار گیرد؛ گروهی که با یک کیسه از لوازم ضروری به مناطق بحران‌‌زده و اردوگاه‌‌های پناهندگان اعزام شوند و با اتکا به زمین و منابع طبیعی، طبق دستورالعمل اقدام به ساخت سکونتگاه کنند. او می‌‌افزاید:

درک اصول ساخت‌‌وساز با ابرخشت، ارتباط نزدیکی با درک ریشه‌‌های معماری باستانی و بومی دارد. ما امروزه می‌توانیم ساختمان‌‌هایی بسازیم که ضمن هماهنگی کامل با طبیعت، پایدار، مدرن و واقعا ایمن باشند. مردم می‌توانند در خانه‌‌هایی زندگی کنند که برای نسل‌‌های متمادی دوام خواهند آورد.

ابرخشت و خشت، هر دو از مزایایی چشمگیر برای استفاده در شرایط آب‌‌و‌‌هوایی بسیار خشن برخوردار هستند. به‌‌عنوان مثال، در منطقه‌‌ای مانند هوئیاپان که در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح زمین قرار دارد، دما طی شب می‌‌تواند به نزدیک صفر درجه برسد و در عین‌‌حال، با طلوع آفتاب روزهایی بسیار داغ و سوزان را شاهد خواهد بود. خشت مصالحی با ویژگی‌‌های حرارتی چشمگیر است؛ این ماده می‌‌تواند گرما را طی روز جذب کرده و آن را در طول شب آزاد ‌کند. طی شب نیز این روند معکوس خواهد شد؛ یعنی سرمای هوای شب در خشت‌‌ها جذب می‌‌شود و درنتیجه، طی روز می‌‌توان هوایی خنک و مطبوع را تجربه کرد.

همین مورد یکی از دلایلی است که برخی از افراد، پس از ازدست‌‌دادن خانه‌‌های خود، ترجیح می‌‌دهند خانه‌‌های جدیدشان را با بلوک‌‌های سیمانی بسازند؛ چراکه این روش سریع‌‌تر خواهد بود.

خوان مانوئل اسپینوزا کورتس یکی از اولین افراد در هوئیاپان بود که یکی از خانه‌‌های ابرخشتی برای او ساخته شد. او اکنون در خانه‌‌ی سه‌‌خوابه‌‌ی خود همراه‌با پدر و مادرش در مقابل یک باغ میوه زندگی می‌‌کند. او که کل این فرایند ساخت را از مؤسسه‌‌ی Siembra Arquitectura فرا گرفته بود، اکنون به یکی از افراد ارشد در پروژه‌‌های ساخت در شهر خود تبدیل شده است. اسپینوزا می‌‌گوید:

ساخت‌‌وساز با بتن ساده‌‌تر است. ما مجبوریم خشت‌‌ها را لگدمال کنیم. باید از اسب‌‌ها و انسان‌‌ها استفاده کنیم. وقتی این کا را شروع می‌‌کنید، تازه می‌‌فهمید که سختی کار تا چه حد است. اما حالا که روش انجام آن را درک کرده‌‌ایم، سرعت کار ما افزایش یافته است. ما اشتیاق زیادی برای انجام آن داریم.

نمی‌‌توان دو زمین‌لرزه‌ی بزرگ مکزیک در سال ۲۰۱۷ را نوعی ناهنجاری غیرمعمول به‌‌حساب آورد. از آن زمان تاکنون، اسپینوزا شاهد چندین زلزله‌‌ی مشابه دیگر در خانه‌‌ی جدید خود بوده است. او می‌‌گوید:

 خانه‌‌ی من همراه‌ با حرکات زلزله شروع به نوسان می‌‌کند. من همواره شاهد آغاز این تکان‌ها بوده‌‌ام که درنهایت به ثبات می‌‌رسیدند. دیگران نیز همین تجربه را داشته‌‌اند و این موجب ایجاد اعتماد در آن‌‌ها شده است. [ابرخشت] ثابت کرده است که کیفیت مناسبی دارد.–

حالا دیگر کار ساخت خانه‌‌ی ساودرا، پس از سه ماه به اتمام رسیده است و خانواده‌‌ی او به خانه‌‌ی جدیدشان نقل‌مکان کرده‌اند. او می‌گوید با اینکه این فرایند واقعا پُرکار بوده؛ اما یادگیری آن چندان دشوار نبوده است و اکنون او احساس رضایت می‌کند. او می‌گوید:

این فرایند دراصل نوعی ساخت‌‌وساز اکولوژیکی است. طراحی مستطیلی‌‌شکل بیشتر از هر مورد دیگری مورداستقبال واقع شده؛ چراکه ظاهر آن واقعا به‌‌مانند یک خانه است و از همه‌‌ی امکانات لازم برای تأمین رفاه یک خانواده نیز برخوردار است.