معرفی «خانه های ابر خشت»

[پرونده‌ای برای یک معماری]
معرفی «خانه های ابر خشت»؛ دستاورد یک ایرانی در طراحی مصالح ،ضد زلزله و ارزان

ابرخشت (SuperAdobe)، نام نوعی مصالح مشابه با خشت معمولی است که از منابع طبیعی و بومی تولید می‌‌شود؛ مصالحی ارزان، با قابلیت‌‌های حرارتی مناسب و مقاوم دربرابر بلایای طبیعی.
این سیستم اولین‌بار از سوی نادر خلیلی در سمپوزیوم سال ۱۹۸۴ ناسا معرفی شد.
نادر خلیلی در روش ابر خشت، با پرکردن کیسه‌های شن ازخاک‌ مرطوب محیط اطراف و کوبیدن آن و‌ سپس چیدن کیسه‌ها بر روی هم در طرحی مدور و اتصال آنها باسیم خاردار به یکدیگر برای مهار حرکت‌های جانبی، سازه‌هایی گنبدی شکل به وجود می‌آورد و سپس سطح بیرونی و داخلی خانه‌ها را به نحو دلخواه تزئین می‌کرد. این ساختارهای مدور ساده با اتصال و ادغام ‌در یکدیگر، قابلیت به وجود آوردن فضاهای بزرگ، متنوع و کارآمد در مناطق کویری رادارند. این خانه‌ها با اندک آموزشی می‌توانند توسط گروهی سه تا پنج نفره ساخته شوند و در مناطقی که به دلیل بلایای طبیعی یاجنگ، نیاز به طرح اسکان فوری است؛ مورد استفاده قرارگیرند.

ابر_خشت از خاک و مواد آلی ساخته شده‌ است؛ اما مانند خشت معمولی نیست، این مخلوط باکمک آهک تقویت می‌شود وسپس درکیسه‌هایی از جنس پلی پروپیلن بسته‌‌بندی می شود. این کیسه‌‌ها روی یکدیگرسوار می‌‌شوند و درمیان لایه‌‌‌‌های سنگین سیم‌خاردار قرار می‌‌گیرد. با این کار، کیسه‌ها در محل خود تثبیت شده و دیوارهایی مستحکم را تشکیل می‌‌دهند.
خانه های ساخته شده با ابرخشت بسیار مقرون‌به‌صرفه هستند و انتظار می‌رود عمر آن‌‌ها تا قرن‌‌ها ادامه یابد.
اکنون خانه‌های بی‌شماری در سراسر جهان وجود دارند که از ابرخشت ساخته شده‌‌اند، از پناهگاه‌ های اضطراری گرفته تا خانه‌هایی بسیار لوکس. امروزه در بسیاری از سازه‌‌ها از این نوع مصالح بهره‌‌ گرفته شده است. به‌‌عنوان نمونه می‌‌توان به سازه‌‌های اردوگاه پناهندگان الزعتری در اردن اشاره کرد یا بنیاد آموزشی غیرانتفاعی اوجای احداث‌شده در جنوبکالیفرنیا که حتی توانست به‌‌خوبی از پس آتش‌‌سوزی بزرگ توماس در دسامبر سال ۲۰۱۷ نیز برآید.

این نوع طراحی به‌‌دلیل برتری‌‌های فیزیکی موجود در ساختارهای قوس‌‌دار، مقاومت بهتری را دربرابر عوامل محیطی از خود نشان می‌‌دهند.درک اصول ساخت‌‌وساز با ابرخشت، ارتباط نزدیکی با درک ریشه‌‌های معماری باستانی و بومی دارد. ما امروزه می‌توانیم ساختمان‌‌هایی بسازیم که ضمن هماهنگی کامل با طبیعت پایدار، مدرن وایمن باشند.